ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အားလုံး လႊတ္ေပးမည္ဟု ဦးသိန္းစိန္ ကတိေပး

မန္မာႏုိင္ငံတြင္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ယခုႏွစ္ကုန္ပုိင္းမွစ၍ ရွိေတာ့မည္ မဟုတ္ေၾကာင္းႏွင့္ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡမ်ား အျမန္ဆံုး အဆံုးသတ္ေတာ့မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း လန္ဒန္ေရာက္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ကတိေပး ေျပာၾကားလုိက္သည္။ “ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားဆုိတာ ဒီႏွစ္ကုန္ပိုင္းမွာ ေထာင္ထဲမွာတဦးတေလမွ ရွိေတာ့မွာမဟုတ္ဘူးလုိ႔ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ခင္ဗ်ား တုိ႔ကိုကို အာမခံတယ္”ဟု ဦးသိန္းစိန္က ယမန္ေန႔ကက်င္းပေသာ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ရွိ Chatham House ျမန္မာ့အေရး ေဆြးေႏြးပြဲ၌ ပရိသတ္ကို ေျပာၾကားသည္။

ထုိ႔အျပင္ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ အတြင္း ပထမဆံုးအေနျဖင့္ ေသနတ္သံမ်ား ခ်ဳပ္ၿငိမ္းသြားေတာ့မည္ျဖစ္ၿပီး တုိင္းရင္းသား လက္နက္ ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ား အားလံုးႏွင့္ တႏုိင္ငံလုံးအတိုင္းအတာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကိုလည္း လာမည့္ ရက္သတၱပတ္မ်ားအတြင္း အျမန္ဆံုး ေဖာ္ေဆာင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ဦးသိန္းစိန္က ထပ္ဆင့္ ေျပာၾကားသည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္သည္ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ မစၥတာ ေဒးဗစ္ ကင္မရြန္း အပါအ၀င္ ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီး မစၥတာ ဖိလစ္ ဟန္းမြန္၊ ႏိုင္ငံတကာ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ၀န္ႀကီး ဂ်က္စတင္း ဂရင္းနင္းတုိ႔ႏွင့္ သီးသန္႔ ေတြ႔ဆံုၿပီးေနာက္ ထုိကဲ့သို႔ ေျပာဆုိျခင္း ျဖစ္ သည္။
လက္ရွိ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအေျခအေန၊ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး စသည့္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာမ်ား ေျဖရွင္းရန္၊ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အားလံုးလႊတ္ေပးရန္ အစဥ္တစုိက္ တုိက္တြန္းေနခ်ိန္၌ ယခုႏွစ္ကုန္ပုိင္းတြင္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အားလံုး ျပန္လႊတ္ေပးမည္ဟု သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ကတိေပးေျပာဆုိမႈအေပၚ ႀကိဳဆုိေၾကာင္း ထုိင္းႏိုင္ငံ အေျခစိုက္ ႏိုင္ငံ ေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရး အသင္း(AAPP) တြဲဖက္ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ဦးဘုိၾကည္က ဧရာ၀တီကို ေျပာသည္။
“အခုလုိ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က လူသိရွင္ၾကား ႏုိင္ငံတကာမွာေရာ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားအားလံုးကို ဒီႏွစ္ မကုန္ခင္မွာ လႊတ္ ေပးမယ္ ဆုိတဲ့ စကားကိုေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ေျပာခ်င္တာက ျဖစ္သင့္တယ္၊ ႀကိဳဆုိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီကိစၥဟာ စကား အျဖစ္ သာ မဟုတ္ဘဲ တကယ္ျဖစ္ဖုိ႔ လုိတယ္”ဟု သူက ဆုိသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ယခုအခ်ိန္အထိ မတရားဖမ္းဆီးမႈမ်ား ရွိေနေသးၿပီး ထိုလုပ္ရပ္မ်ားလည္း အဆံုးသတ္သင့္ေၾကာင္း ဦးဘိုၾကည္ က ဆက္ေျပာသည္။
၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ကင္မရြန္းက သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကို ဇူလုိင္ ၁၅ ရက္ေန႔ နံနက္ပိုင္းက အမွတ္ ၁၀ ေဒါင္းနင္းလမ္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္႐ုံးတြင္ ေတြ႔ဆံုၿပီး ျမန္မာ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို ႀကိဳဆုိေၾကာင္း၊ ၿဗိတိန္ႏွင့္ ျမန္မာ ၂ ႏုိင္ငံ အၾကား ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ၊ စစ္ဘက္ေရးရာမ်ား စသည္တို႔ကို တုိးျမႇင့္ ေဆာင္ရြက္သြားရန္ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့သည္။
ျမန္္မာႏုိင္ငံတြင္းက လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနတုိးျမႇင့္ရန္၊ စုိးရိမ္ေနရသည့္ လူနည္းစု မြတ္စလင္ မ်ားအေပၚ ပစ္မွတ္ထား တုိက္ခိုက္မႈ၊ ဖိႏွိပ္မႈမ်ား အဆံုးသတ္ေရး၊ လာမည့္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲအား လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တေစေရး တို႔အတြက္လည္း ေဒးဗစ္ ကင္မရြန္းက တုိက္တြန္း ေျပာၾကားေၾကာင္း သိရသည္။
ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံေရာက္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ၿဗိတိန္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ မစၥတာ ေဒးဗစ္ ကင္မရြန္းႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးရာ၌ ျပည္တြင္း ပဋိပကၡမ်ား ေျဖရွင္းရာတြင္ လုိအပ္သည့္ အကူအညီမ်ားႏွင့္ စစ္ဘက္ဆုိင္ရာ သင္တန္းမ်ားေပးရန္ ကမ္းလွမ္းမႈလည္း ပါ၀င္ေၾကာင္း ၿဗိတိန္အေျခစိုက္ The Telegraph အြန္လိုင္း သတင္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဒီမုိကေရစီ ပုိမုိအားေကာင္းေစေရး၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ေဆာင္ေနစဥ္ ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္း ေဆြးေႏြးျခင္းသည္ အေရးႀကီးေၾကာင္း၊ လူမ်ိဳးေရး ပဋိပကၡမ်ား ေျဖရွင္းေရး က႑မ်ားတြင္ ၿဗိတိန္အေနျဖင့္ ျမန္မာကုိ ေရွ႕တန္းမွ ကူညီေဆာင္ရြက္ မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထိုသုိ႔ ကူညီေျဖရွင္းရန္ ကုိလုိနီေခတ္ သမုိင္းအေတြ႔ အႀကံဳမ်ားကို အသံုးျပဳသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန႐ံုး တာ၀န္ရွိသူ Hugo Swire ကေျပာသည္။
ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ ရဲ လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔မ်ားကို လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡမ်ား ေျဖရွင္းရာတြင္ လူ႔အခြင့္အေရး ေလးစားသည့္ အရည္အေသြးျပည့္မီေသာ ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္မီ တပ္ဖြဲ႔မ်ားျဖစ္ေရး ၿဗိတိန္ တပ္မေတာ္အေနျဖင့္ စစ္သင္တန္း မ်ားေပးရန္ လြန္ခဲ့သည့္ လပိုင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံကို အလည္အပတ္လာေရာက္ခဲ့ေသာ ၿဗိတိန္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ကလည္း ေဆြးေႏြးေျပာၾကား ထားသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံကို လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ဥေရာပ သမဂၢမွ စီးပြားေရး ဒဏ္ခတ္အေရးယူ ပိတ္ဆုိ႔မႈမ်ား ျပဳလုပ္ ခဲ့ရာ စီးပြားေရး၊ ႏုိင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္လာသည့္ အတြက္ ေျဖေလွ်ာ့ ပလပ္မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ခဲ့ ေသာ္ လည္း စစ္လက္နက္ ပစၥည္းေရာင္း၀ယ္မႈကိုမူ ယခုအထိ ပိတ္ပင္ တားဆီးထားဆဲျဖစ္သည္။
ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္သည္ အထူးသျဖင့္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ား အေျခစိုက္ရာေဒသမ်ားတြင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားက်ယ္ျပန္႔စြာ ရွိေနသည္ဟု ေ၀ဖန္မႈမ်ား က်ယ္ျပန္႔ေနခ်ိန္တြင္ ၿဗိတိန္တပ္မေတာ္က ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္အား စစ္ သင္တန္းေပးရန္ အစီအစဥ္ သတင္းမ်ား ေပၚထြက္လာျခင္း ျဖစ္သည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ ၿဗိတိန္ခရီးစဥ္ကို ၿဗိတိန္ရွိ ျမန္မာ့ အေရးလႈပ္ရွားေနၾကေသာ အဖြဲ႔မ်ားက ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာစစ္တပ္၏ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား ယခုအထိ ရွိေနဆဲျဖစ္၍ ျမန္မာစစ္တပ္မ်ား ကခ်င္ျပည္နယ္မွ ဆုတ္ခြာ ေပး ရန္ေတာင္းဆုိျခင္း၊ လူနည္းစု မြတ္စလင္မ်ားအေပၚ မတရားျပဳက်င့္ေနမႈမ်ားကို ကန္႔ကြက္ျခင္း၊ က်န္ရွိ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား မ်ား အားလံုး လႊတ္ေပးေရး ေတာင္းဆုိဆႏၵျပမႈမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္း ျဖစ္သည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္သည္ ယမန္ေန႔ နံနက္ပုိင္းက တည္းခုိရာ Sofitel St.James Hotel ၌ Roll Royce ကုမၸဏီ ဥကၠ႒၊ Lioyds Insurance ကုမၸဏီ ဥကၠ႒၊ Jubilan Oil and Standard Life  ကုမၸဏီ ဒါရိုက္တာ၊ Jardine Matheson ကုမၸဏီ ဒါ႐ိုက္တာ၊ Bank of England ဒုတိယ ဥကၠ႒ ေဟာင္း၊ Diethelm ကုမၸဏီ ဥကၠ႒ စသည့္ ၿဗိတိန္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ားႏွင့္လည္း ေတြ႔ဆံုခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံကုိ ၿဗိတိန္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား လာေရာက္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံေရး ဦးသိန္းစိန္က ဆြဲေဆာင္ေျပာၾကားမႈမ်ား ရွိေၾကာင္း ၿဗိတိန္အေျခစုိက္ သတင္းတခ်ိဳ႕က ေဖာ္ျပေသာ္လည္း အေသးစိပ္ကိုမူ မသိရွိရေပ။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္သည္ ၿဗိတိန္ေရာက္ ျမန္မာမိသားစု၀င္တခ်ိဳ႕ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုရန္လည္း ရွိၿပီး အဆုိပါေတြ႔ဆံုမႈသည္ လန္ဒန္ရွိ ျမန္မာသံ႐ံုးက လူေရြးဖိတ္ၾကားမႈမ်ား ရွိေၾကာင္း၊ ၿဗိတိန္ေရာက္ ကခ်င္၊ ခ်င္း တုိင္းရင္းသားႏွင့္ မြတ္စလင္ မ်ားကိုမူ ဖိတ္ၾကားျခင္း မရွိေၾကာင္း ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားမႈ အဖြဲ႕ ျဖစ္သည့္ ဘားမားကင္ပိန္း ယူေက မွ တာ၀န္ခံ မစၥတာ မာ့ခ္ ဖာမနာ က ဧရာ၀တီ ကို ေျပာသည္။
ၿဗိတိန္အစိုးရ အေနျဖင့္ ျမန္မာကို ဆက္ဆံေနျခင္းသည္ ႏုိင္ငံေရးအခ်ိဳးအေကြ႔တခုအတြက္ ဥေရာပက မူ၀ါဒ အသစ္ခ်မွတ္ ခ်ဥ္းကပ္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဆီးရီယား လြတ္ေျမာက္ေရး စစ္တပ္ကို လက္နက္ ကူညီရန္ ဆံုးျဖတ္ထားသည့္ ၿဗိတိန္အစုိးရ အေနျဖင့္ ျမန္မာႏွင့္ စီးပြားေရး၊ ႏုိင္ငံေရး ပံုမွန္ဆက္ဆံျခင္းသည္ မထူးဆန္းေၾကာင္း လန္ဒန္ေရာက္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ေဟာင္း ဦးခြန္ဆုိင္းက ေျပာဆုိသည္။
ယမန္ေန႔က သမၼတ ဦးသိန္းစိန္သည္ အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း ၁၉၄၇ ခုႏွစ္က လြတ္လပ္ေရး အတြက္ ေဆြးေႏြးရန္ လန္ဒန္သို႔လာစဥ္ တည္းခုိခဲ့သည့္ ဟိုတယ္သုိ႔ သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့ေၾကာင္းလည္း သမၼတ ေျပာခြင့္ရ ဦးရဲထြဋ္ က သူ၏ ေဖ့စ္ဘုတ္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္သည္ ဇူလုိင္လ ၁၇ ရက္ေန႔တြင္ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံသုိ႔ ဆက္လက္ ခရီးထြက္မည္ျဖစ္ၿပီး လက္ယာစုိက္ပ်ိဳးေရး က႑အပါအ၀င္ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးဆုိင္ရာ သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထုိးမႈတခ်ိဳ႕ လုပ္ေဆာင္ရန္ ရွိေၾကာင္း သိရသည္